Τρίπλεξ
Το έγχρωμο υπερηχογράφημα των αγγείων (Triplex αγείων) είναι μια εξέταση με υψηλή ακρίβεια στην εκτίμηση της βατότητας και της διαμέτρου των αγγείων. Επιτρέπει τον έλεγχο των περισσότερων αγγείων του σώματος. Εξαίρεση αποτελούν αγγεία η απεικόνιση των οποίων εμποδίζεται από παρεμβαλλόμενο αέρα ή οστά, όπως η θωρακική αορτή (τμήμα της ανιούσας θωρακικής αορτής μπορεί να ελεγχθεί από καρδιολόγους με το υπερηχογράφημα καρδιάς) και τα ενδοκράνια αγγεία (τμήμα τους μπορεί να ελεγχθεί με ειδική τεχνική από εξειδικευμένους νευρολόγους). Τα triplex αγγείων που πραγματοποιούνται συνήθως είναι τα εξής:
Triplex κοιλιακής αορτής-νεφρικών αρτηριών:
Η κοιλιακή αορτή μπορεί να ελεγχθεί με μεγάλη ακρίβεια με το έγχρωμο υπερηχογράφημα. Παρέχει τη δυνατότητα ανάδειξης ανευρύσματος κοιλιακής αορτής, μέτρηση της διαμέτρου του, καθώς και παρακολούθησης μετά από χειρουργική ή ενδοαγγειακή αποκατάσταση ανευρύσματος. Ο προεγχειρητικός έλεγχος και κάποιοι από τους μετεγχειρητικούς ελέγχους είναι προτιμότερο να γίνονται με αξονική ή μαγνητική αγγειογραφία.
Η ακρίβεια του triplex στον έλεγχο των νεφρικών αρτηριών είναι λιγότερο ικανοποιητική. Παρόλα αυτά αποτελεί την πρώτη διαγνωστική προσέγγιση για ανάδειξη στένωσης νεφρικής αρτηρίας σε ασθενείς με ανθεκτική υπέρταση. Επί αυξημένης κλινικής υποψίας ή αμφίβολων ευρημάτων από το triplex η αξονική ή μαγνητική αγγειογραφία πρέπει να προτιμούνται.
Προετοιμασία: Για την καλύτερη εξέταση της κοιλιακής αορτής και ιδίως των νεφρικών αρτηριών, συνιστάται ο εξεταζόμενος να προσέρχεται νηστικός για 8 ώρες και να αποφεύγει τις τροφές με αυξημένο υπόλειμμα το προηγούμενο βράδυ (χόρτα, όσπρια κλπ).
Triplex καρωτίδων σπονδυλικών:
Αποτελεί μία εξέταση με υψηλή διαγνωστική αξία για τον αποκλεισμό στένωσης στην εξωκράνια μοίρα των καρωτίδων. Παρέχει τη δυνατότητα να εκτιμηθεί ο βαθμός στένωσης, αλλά και η υφή των αθηρωματικών πλακών, παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται ο κίνδυνος αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου σχετιζόμενο με τις καρωτίδες. Συγχρόνως εξετάζονται και οι σπονδυλικές αρτηρίες. Επί υποψίας στένωσης >70% συνήθως συνιστάται έλεγχος και με αξονική αγγειογραφία για την ακριβέστερη μέτρηση του βαθμού στένωσης και τον προεγχειρητικό σχεδιασμό, εφόσον απαιτείται.
Προετοιμασία: Δεν απαιτείται προετοιμασία του εξεταζόμενου για το triplex καρωτίδων-σπονδυλικών.
Triplex αρτηριών κάτω άκρων-λαγονίων αρτηριών:
Πρόκειται για πολύ σημαντική εξέταση στον έλεγχο ασθενών με συμπτώματα που υποδηλώνουν στένωση των αρτηριών των κάτω άκρων, όπως διαλείπουσα χωλότητα και άλγος στα κάτω άκρα. Μπορεί να αναδείξει με εξαιρετική ακρίβεια στενώσεις και αποφράξεις στις αρτηρίες των κάτω άκρων, από τις λαγόνιες έως και τις κνημιαίες αρτηρίες. Ο αγγειογραφικός έλεγχος (αξονική, μαγνητική ή ψηφιακή αγγειογραφία) συνήθως χρειάζεται μόνο σε ασθενείς που είναι υποψήφιοι για επέμβαση.
Προετοιμασία: Δεν απαιτείται προετοιμασία του εξεταζόμενου για το triplex αρτηριών κάτω άκρων.
Triplex φλεβών κάτω άκρων:
Είναι η εξέταση εκλογής για ανάδειξη θρόμβωσης ή ανεπάρκειας των επιπολής (επιφανειακές) και εν τω βάθει φλεβών των κάτω άκρων. Πραγματοποιείται συνήθως σε ασθενείς με οίδημα και/ή άλγος στα κάτω άκρα. Δίνει τη δυνατότητα ανάδειξης θρόμβωσης ακόμα και στα αγγεία κάτωθεν του γόνατος με μεγάλη ακρίβεια και έχει αντικαταστήσει την ψηφιακή φλεβογραφία που πραγματοποιούταν στο παρελθόν. Συγχρόνως βοηθάει να εκτιμηθεί ο βαθμός ανεπάρκειας του εν τω βάθει και επιπολής φλεβικού συστήματος και είναι απαραίτητη εξέταση για τον σχεδιασμό πριν από επεμβάσεις για τη φλεβική ανεπάρκεια (χειρουργίο, laser, σκληροθεραπεία κλπ).
Προετοιμασία: Δεν απαιτείται προετοιμασία του εξεταζόμενου για το triplex φλεβών κάτω άκρων.
Triplex αρτηριών ή/και φλεβών άνω άκρων:
Αν και οι ενδείξεις για την εξέταση αυτή είναι σαφώς σπανιότερες συγκριτικά με τα κάτω άκρα η διαγνωστική της αξία είναι εξίσου υψηλή. Είναι δυνατός ο λεπτομερής έλεγχος των αρτηριών και φλεβών από τις μασχαλιαίες έως και τις κερκιδικές και ωλένιες αρτηρίες και φλέβες.
Προετοιμασία: Δεν απαιτείται προετοιμασία του εξεταζόμενου για το triplex φλεβών και αρτηριών άνω άκρων.
Triplex σε αιμοκαθαρόμενους ασθενείς:
Οι ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια οι οποίοι υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση έχουν συχνά αγγειακά προβλήματα και ως εκ τούτου τα triplex καρωτίδων και αρτηριών κάτω άκρων είναι ιδιαίτερα χρήσιμα σε αυτούς, Επιπλέον, υπάρχει δυνατότητα ελέγχου της βατότητας της fistula ή του μοσχεύματος με ικανοποιητική ακρίβεια. Τέλος το triplex αρτηριών και φλεβών άνω άκρων είναι απαραίτητη εξέταση για τη χαρτογράφηση των αγγείων πριν από επέμβαση για δημιουργία fistula. Δίνει τη δυνατότητα λεπτομερούς ελέγχου της βατότητας των αγγείων και μέτρησης της διαμέτρου τους για να κριθεί από τον αγγειοχειρουργό ποια είναι η ιδανική επέμβαση για κάθε ασθενή.